Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «آفتاب»
2024-05-08@21:13:22 GMT

تخت‌گاز به سمت پیری

تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۱۲۶۱۹

تخت‌گاز به سمت پیری

آفتاب‌‌نیوز :

از سوی دیگر پس از تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت می‌شود گفت با اعلام برخی از شاخص‌های جمعیت همچون افزایش نرخ باروری در سال گذشته، کورسوی امیدی ایجاد شد اما همچنان تصویر کلان جمعیتی کشور، نشان دهنده سالخوردگی است و باید تا زمان را از دست نداده‌ایم، راهکارهای موجود را عملیاتی کنیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به همین منظور و برای بررسی بیشتر وضعیت جمعیتی کشور، سراغ صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور رفتیم تا از جزئیات این مسأله بیشتر مطلع شویم.

با توجه به این‌که حدود دو سالی از ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت می‌گذرد آیا در کشور با بهبود آمارها و شاخص‌های جمعیتی روبه‌رو هستیم؟ 

دو سال است که قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت ابلاغ شده اما از نظر من این زمان برای ارزیابی و قضاوت دقیق توفیق یا عدم توفیق این قانون کافی نیست. باید کمی صبر کنیم اما در همین دو سال برخی از اتفاقات امیدوارکننده رخ داده که اگر تداوم نداشته باشد این روند را هم از دست می‌دهیم. این اتفاقات حاکی از آن است که در روند کاهش تولدها، میزان آن کم شده، نه این‌که افزایشی شده باشد اما وقتی ما سالی حدودی از ۱۷۰هزار تا ۶۰هزار کاهش را تجربه می‌کردیم حالا به عدد ۲۰ و اندی هزار کاهش رسیده‌ایم و میزان و شیب تعداد تولدها کمتر شده است. همچنین در سال۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ تولد فرزندان سوم و چهارم نسبت به سال‌های گذشته افزایش یافته است. این موارد ازنظرمن خوب است تا بتوانیم درخصوص این قانون امیدوار باشیم که اثربخشی لازم را پیدا کند.
 
وضعیت جمعیتی کشور را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟ اگر بخواهید یک سیمایی از این وضعیت ارائه دهید در حال حاضر اوضاع آن چگونه است؟ 

اکنون همه شاخص‌های جمعیتی رکورددار هستند و روند آن هم منفی و کاهشی است. در واقع نرخ رشد جمعیت ۰.۶ درصد است و تا سال ۱۴۱۵ به صفر می‌رسد و پس از آن نیز منفی خواهد شد. همچنین نرخ باروری ما به ۱.۶ فرزند به ازای هر زن رسیده که کمتر از دو فرزند و زیر سطح جانشینی است که این هم یک رکورد در طول تاریخ جمعیتی کشور و در بین همه کشورهای اسلامی محسوب می‌شود. در این میان روند کاهشی تعداد موالید و روند افزایشی شدید و محسوس سالخوردگی جمعیت در ایران قابل توجه است. در حال حاضر ۱۲.۲درصد جمعیت کشور بالای ۶۰سال و سالمند هستند اما تا حدود دو دهه آینده این عدد به حدود ۳۰درصد خواهد رسید و به عبارت دیگر یک سوم جامعه ایران سالمند خواهند شد. سال‌هاست هشدارهای جمعیتی از سوی کارشناسان مطرح می‌شود و اگر جدی گرفته نشود به یک بحران همه جانبه اقتصادی ـــ اجتماعی تبدیل می‌شود.
 
به نظر شما چقدر تا بسته شدن پنجره جمعیتی کشور فرصت داریم؟ اگر این پنجره بسته شود، آیا ما به سیاهچاله جمعیتی می‌افتیم و چاره‌ای برای ترمیم نداریم؟

فرصت پنجره جمعیتی از دو منظر اقتصادی و باروری تعریف می‌شود. ازمنظر اقتصادی مبنای آن، سنین کار و فعالیت بوده، یعنی ۱۵ تا ۶۴ سال است و ما تا حوالی سال۱۴۲۰ پنجره جمعیتی‌مان بازمی‌شود. اما به‌لحاظ باروری باید به‌جای جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال که سنین کار و فعالیت هستند، سنین متعارف باروری یعنی از ۲۳ تا ۳۸ سالگی را قرار دهیم. اگر این بازه به این اعداد تبدیل شود، پنجره باروری می‌شود. با این توصیف ما حداکثر پنج تا شش‌سال زمان طلایی خواهیم داشت، البته نه به  این معنی که پس از این سال‌ها نمی‌شود کاری کرد اما این فرصت طلایی است که می‌توانیم در آن شاخص‌ها و الگوی فرزندآوری را اصلاح کنیم. 
 
به نظر می‌رسد طبق نظرات مختلف، قانون جوانی جمعیت خیلی در بهبود شاخص‌های جمعیتی موفق عمل نکرده است، شما به عنوان یک صاحب نظر در این حوزه سهم شاخص‌های اقتصادی و فرهنگی را در تشویق امر جمعیت چگونه می‌بینید؟ بیشتر کدام عامل منجر به عدم تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری شده است؟ اقتصادی یا فرهنگی؟

 موضوع جمعیت دارای چند متغیر است و این که فکر کنیم مسأله فقط مربوط به اقتصاد یا فرهنگ می‌شود، یک ساده اندیشی و ساده‌نگری است. ۴۷ فاکتور روی جمعیت تاثیر دارد. مهم‌ترین آنها دسته‌ای از متغیرها در حوزه فرهنگ و اقتصاد محسوب می‌شوند. آنچه از نگاه مردم به ما القا می‌شود، همه مسأله اقتصادی است. در حالی که ما می‌گوییم موضوع حتما اقتصادی است اما فقط به این مسأله مربوط نمی‌شود ولی چون شاخص‌های فرهنگی محسوس نیستند، جامعه آنها را حس نمی‌کند. ما می‌گوییم مجموعه‌ای از متغیرهای حوزه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، سیاسی و بسیاری از شاخص‌های دیگر در این موضوع نقش دارند. ما هم باید در راهکارهای برون رفت از این بحران یک سیاست جامع داشته باشیم.
 
نقش دولت‌های مختلف در اصلاح و ترمیم سیمای جمعیتی کشور را چگونه می‌بینید؟

نقش دولت‌ها در حد اجرای قانون و سیاست‌هاست اما نقش گروه‌های واسطه و مردم نهاد را در این مسأله بسیار مؤثر می‌دانم، چراکه مردم نسبت به این گروه‌ها به دلیل حاکمیتی نبودن، زاویه و نگرش خاصی ندارند و این گروه‌ها می‌توانند در اصلاح نگرش و باز کردن گره‌های ذهنی خانواده‌ها بسیار مفید باشند اما حتما باید حاکمیت از منظر اقتصادی و به لحاظ قانونی ورود پیدا کند و این گروه‌ها هم مطالبه قانونی دولت را انجام دهند.
 
پس راهکار اصلی چیست؟

باید یک گفتمان اجتماعی در این ارتباط داشته باشیم که موافقان و مخالفان در این خصوص صحبت کنند. موضوع جمعیت باید داغ و در رسانه‌های مختلف، پرتکرار به آن اشاره شود. کرسی‌های آزاداندیشی و نظریه‌پردازی باید برگزار شود تا مخالفان و موافقان در آن بتوانند حرف‌های جدی بزنند. اگر به این شکل بتوانیم موضوع رابررسی کنیم، قطعا زمینه اصلاح نگرش هم شکل خواهد گرفت. 

منبع: جام جم

منبع: آفتاب

کلیدواژه: پیری جمعیت سالمندی شاخص های جمعیت جمعیتی کشور جوانی جمعیت شاخص ها گروه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۱۲۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اجرای بیش از ۴۰ عنوان برنامه جمعیتی در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان‌غربی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی،پیروز قادری، معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان‌غربی، گفت: جوانی جمعیت یکی از موضوعات مورد تاکید رهبر معظم انقلاب و از برنامه‌های مهم دولت سیزدهم بوده که تاکنون نیز اقدامات مختلفی در این زمینه انجام شده است.   وی با بیان اینکه برای مقابله با بحران جمعیت همه باید وارد میدان شوند، افزود: شرعا و قانونا مکلف هستیم به مساله جمعیت و فرزندآوری در فعالیت‌های فرهنگی و هنری توجه نماییم که در این اداره کل نیز توجه ویژه ایی به این امر می‌شود.   قادری ادامه داد: زنان نیمی از جمعیت کشور هستند، اما تاثیر زنان در سرنوشت کشور بیش از تاثیر نیمی از کل جمعیت در سرنوشت جامعه تاثیر دارد و نقش زنان در رسالت خطیر مادری، تحکیم خانواده و تربیت نیروی انسانی متعهد به نسل آینده و فعالیت‌های اجتماعی در جامعه بسیار با اهمیت است.   وی گفت: حوزه‌های اصلی فعال در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان شامل فرهنگی، هنری، قرآنی و کانون‌های مساجد در این زمینه مسوولیت دارند و باید طرح‌های ابتکاری خود را امسال با قدرت و کیفیت بیشتری ارائه دهند.   معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان‌غربی، تولید موشن گرافی در مورد طلاق، تولید و در قبح مصرف الکل، ساخت کلیپ‌های مختلف در خصوص جمعیت، برگزاری کارگاه آموزشی نقش تصورات منفی در روابط زوجین و راهکار‌های درمان از دیدگاه اسلام، فرهنگ ارتباط، نفوذ و صمیمیت بین خانواده‌ها و جوانان، تولید محتوای جمعیتی مشکلات ایران در سال ۱۴۳۰، تولید و بازنشر فرزندآوری و ترویج ازدواج، نخستین جشنواره مطبوعاتی و تبلیغاتی «جوانی جمعیت»، برگزاری محفل ادبی زوج‌های شاعر، تبلیغات محیطی و نصب بنر‌های تبلیغاتی و برگزاری کارگاه آموزشی خطرات سالخوردگی جمعیت را از جمله برنامه‌های اداره کل در حوزه جمعیت و جوانی عنوان کرد.   وی افزود: همچنین تولید تئاتر و حمایت از تولید سرود با محوریت خانواده و جوانی جمعیت، شرکت فعالانه در جشنواره ملی زرسا، نشر و بازنشر تولید محتوا‌های مربوط به جوانی جمعیت در پایگاه‌های خبری و مطبوعات، عقدتفاهم نامه همکاری با دانشگاه و دستگاه‌های اجرایی و انجمن ها، برگزاری نمایشگاه پوشش ایران اسلامی و تبلیغ جوانی جمعیت در لابه لای نمایشگاه، برگزاری کارگاه ها، نشست‌های تبیینی، هم اندیشی‌ها و تولید محتوا‌های سمعی بصری توسط دبیرخانه کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد استان، اهدای کتاب به محافل و هم اندیشی‌های برگزار شده در استای جوانی جمعیت، تشویق به چاپ کتاب در مورد جوانی جمعیت و نشر نرم افزار کتاب‌های گویا در این عرصه، تشویق به ثبت تشکل‌های فعال در این زمینه تحت عنوان موسسات تک منظوره فرهنگی و هنری از دیگر برنامه‌های اداره کل ارشاد است.   گفتنی است؛ امسال در این راستا رویداد جایزه ملی جوانی جمعیت سال جاری در استان آذربایجان غربی به همت امور بانوان و خانواده استانداری آذربایجان غربی و با دبیری ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد استان برگزار خواهد شد.

دیگر خبرها

  • خطر بزرگ‌ در بازار کار/ تا سال ۱۴۰۷ چه اتفاقی می‌افتد؟
  • خطر بزرگ‌ترش روی بازار کار/تا سال ۱۴۰۷ چه اتفاقی می‌افتد؟
  • فرصت کوتاه برای رشد جمعیت
  • هشدار ریزش مشارکت نیروی کار ایران تا ۱۴۰۷
  • ۴۰ عنوان برنامه جمعیتی در آذربایجان غربی اجرا شده است
  • اجرای بیش از ۴۰ عنوان برنامه جمعیتی در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان آذربایجان‌غربی
  • توضیحات استاندار تهران درباره تشکیل دو استان غربی و شرقی در تهران
  • استاندارتهران جزئیات تشکیل استانهای تهران شرقی وغربی را تشریح کرد
  • ترکیب جمعیتی از چالش های البرز است/ تردد نیروی کار استان به تهران
  • ۱۸۳ روستای خدابنده با جمعیت بالای ۲۰ خانوار از نعمت برق برخوردار است